Je sectorale rechten - Handel | Pc’s 201, 202, 202.01, 311, 312

Dit document bevat specifieke regelgeving van toepassing in de handelssector en vult de brochure “Je Rechten op Zak” (algemene wetgeving) aan.

De 5 paritaire comités van de handelssector

Elke winkel, wat hij ook verkoopt, valt onder één van de 5 paritaire comités van de handelssector. Elk van de paritaire comités heeft zijn eigen bevoegdheidsgebied met specifieke barema’s en arbeidsvoorwaarden.

Voor de bevoegdheidsgebieden geldt het begrip “juridische entiteit” (en niet “technische bedrijfseenheid” zoals bij de sociale verkiezingen). 

Pc 312: paritair comité voor de grootwarenhuizen

Hieronder vallen de ondernemingen die in totaal 50 of meer werknemers tewerkstellen en die ten minste 3 onderscheiden handelstakken uitbaten. Dit kan bijvoorbeeld een winkel zijn die een voedingsafdeling heeft, een kledingafdeling en een afdeling drogisterij. De winkels van dit paritair comité zijn Carrefour Hypermarkten en Cora.

Pc 311: paritair comité voor de grote kleinhandelszaken

Hieronder vallen de niet-voedingszaken die minstens 50 personen tewerkstellen (eventueel verspreid over verschillende winkelzetels) en die minder dan 3 verschillende handelstakken uitbaten. Winkelketens zoals bijvoorbeeld: Brico, C&A, Ikea, Hennes & Mauritz, enz. vallen onder dit paritair comité.

Pc 202: paritair comité voor de kleinhandel in voedingswaren

Dit pc is bevoegd voor:

• de algemene kleinhandel in voedingswaren die minstens 20 werknemers tewerkstellen[1];
• de gespecialiseerde kleinhandel in voedingswaren die minstens 50 werknemers tewerkstellen;
• de bedrijven met een maatschappelijke zetel en minstens 2 bijhuizen met als voornaamste activiteit de gespecialiseerde kleinhandel in voedingswaren die minstens 25 werknemers tewerkstellen.

In dit pc vinden we winkelketens terug zoals Delhaize, Colruyt, Aldi, Lidl, Renmans, enz.

Pc 202.01: paritair subcomité voor de middelgrote voedingsmiddelenbedrijven

Dit pc is bevoegd voor de levensmiddelenbedrijven met maximum één filiaal die minstens 20 werknemers tewerkstellen.

Pc 201: paritair comité voor de zelfstandige kleinhandel

Dit pc omvat de voedingswinkels met minder dan 20 werknemers evenals de niet-voedingszaken met minder dan 50 werknemers.

Arbeidsovereenkomst

Contract van bepaalde duur

Pc 311

Werknemers met een contract van bepaalde duur genieten voorrang voor een contract van onbepaalde duur na een periode van 6 maanden in dezelfde functie.

Pc 312

Contracten van bepaalde duur kunnen enkel afgesloten worden indien de mogelijkheden van vervangingscontracten en het aanbod van bijkomende prestaties uitgeput zijn.

Vervangingscontract

Pc 312

Wanneer de onderneming besluit om te voorzien in de vervanging van werknemers, moet het vervangingscontract indien mogelijk een minimumduur van één maand hebben. Het moet bij voorrang worden voorgesteld aan de deeltijdse werknemers van de onderneming, op voorwaarde dat de uurroosters en de kwalificaties vereist voor de betrekking verenigbaar zijn.

Interne overplaatsingen van het personeel

In de pc’s 202, 311 en 312 mag de verandering van werkplaats enkel onder bepaalde voorwaarden gebeuren.

Pc 202

Als het woon-werkverkeer minder dan 1 u. bedraagt, zijn de door de onderneming vastgelegde modaliteiten van toepassing. Als het woon-werkverkeer meer dan 1 u. bedraagt met het openbaar vervoer, moeten de werknemer en de syndicale afvaardiging hun akkoord geven.

Pc 311

Geen conventionele procedure op sectoraal vlak, maar informeer je wel op bedrijfsvlak.

Pc 312

Analyse geval per geval rekening houdend met de duur en de kost van het vervoer, de diversiteit van de handelsactiviteit, het soort zetel en de ligging ervan.

Loon

Barema’s

De huidige sectorale barema’s in de Handel houden rekening met de functie, de beroepservaring, de voorervaring of de anciënniteit. Dit betreft een automatische jaarlijkse verhoging die evenwel beperkt is in de tijd (ongeveer 20 jaarlijkse baremieke verhogingen).

Sectorale minimumlonen in de handel

Het gaat om de voltijdse minimumlonen op 1 november 2023 in categorie 1 op de leeftijd van 21 jaar. Voor “studenten” bestaan er specifieke degressieve bedragen vóór 21 jaar.

In tegenstelling tot het interprofessioneel GGMMI (gewaarborgd gemiddeld minimum maandinkomen) zit de eindejaarspremie niet vervat in de onderstaande bedragen. Bij deze bedragen moeten dus nog het dubbel vakantiegeld, de eindejaarspremie en de verschillende premies (late uren, zaterdag- en zondagswerk, enz.) worden geteld.

Toepassing van de loonbarema’s voor werknemers met contract van bepaalde duur en vervangingscontract

In pc 202, pc 311 en pc 312 wordt voor de toepassing van de loonbarema’s rekening gehouden met de verworven anciënniteit in opeenvolgende arbeidsovereenkomsten van bepaalde duur en vervangingscontracten bij dezelfde werkgever.

In pc 201 en pc 202.01 is het criterium voor progressie de beroepservaring en daarom worden alle periodes van effectieve of gelijkgestelde beroepsprestaties die de bediende vóór zijn indiensttreding heeft verworven, automatisch overgenomen.

Onder periodes van gelijkgestelde prestaties worden verstaan alle activiteitsperiodes binnen een professioneel milieu, alle periodes van contractschorsing, alle periodes gedekt door de sociale zekerheid, alle periodes van inactiviteit omwille van familiale motieven.

Verhoging van de koopkracht

Pc 201, pc 202.01, pc 202, pc 311, pc 312

voor de pc’s 202, 311, 312 

• heeft de BBTK vanaf januari 2022 een loonsverhoging van € 10 in de barema’s, reële lonen en sectorale minima verkregen. 

In het laatste sectorakkoord 2023-2024 werd een koopkrachtpremie onderhandeld voor de ondernemingen die bedrijfswinst hebben geboekt. Deze premie, die tegelijk met de eindejaarspremie wordt uitbetaald, gaat van € 75 tot € 750, afhankelijk van de bedrijfswinst die de onderneming heeft geboekt. Deze bedragen worden geproratiseerd op basis van de werkelijk gepresteerde of gelijkgestelde uren. 

voor de pc’s 201 en 202.01 

• werd vanaf 1 januari 2022 € 21 toegevoegd aan de barema’s, de reële lonen en het gemiddeld maandelijks minimuminkomen (naar rato van je uurregeling).

In het laatste sectorakkoord 2023-2024 werd een koopkrachtpremie onderhandeld voor de ondernemingen die bedrijfswinst hebben geboekt. Deze premie, die tegelijk met de eindejaarspremie wordt uitbetaald, bedraagt tot € 150 voor non-foodbedrijven en gespecialiseerde voedingsbedrijven en € 250 voor supermarkten, afhankelijk van de bedrijfswinst. 

Indexering 

In de handel verschillen de indexeringsregels naargelang van de pc’s (percentage, tijdstip, berekening). In tegenstelling tot andere sectoren hebben de gunstige indexeringsregels in de handel ervoor gezorgd dat de lonen snel en op geregelde tijdstippen met 1 of 2% konden worden aangepast. 

Pc 201 en pc 202.01

Indexering met 2% telkens wanneer de spilindex van het pc overschreden wordt door de gemiddelde afgevlakte gezondheidsindex van de laatste 2 maanden.

Pc 202

Indexering met 1% telkens wanneer de spilindex van het pc overschreden wordt door de gemiddelde afgevlakte gezondheidsindex van de laatste 3 maanden.

Pc 311

Indexering met 2% telkens wanneer de spilindex van het pc overschreden wordt door de gemiddelde afgevlakte gezondheidsindex van de laatste 3 maanden.

Pc 312

Indexering met 2% telkens wanneer de spilindex van het pc overschreden wordt door de gemiddelde afgevlakte gezondheidsindex van de laatste 3 maanden.

Toeslag voor late openingsuren

Ter compensatie van deze avondarbeid werd in de handel een toeslag onderhandeld voor vroege en late openingsuren.

(1) In het paritair comité 202 wordt in het filiaal dat meer dan 4 voltijds equivalente verkoopsters tewerkstelt en dat open is tot 20 uur een toeslag betaald aan het verkooppersoneel vanaf 18 uur.

(2) Het paritair comité 311 heeft geen bijkomende voordelen toegekend voor prestaties van late uren maar vraag informatie bij jouw afgevaardigde over eventuele akkoorden op bedrijfsniveau.

(3) In de paritaire comités 201 en 202.01 wordt enkel in de onderneming die meer dan 30 personen tewerkstelt een toeslag voor late openingstijden betaald.

Andere premies

In pc 202 wordt een inventarisvergoeding toegekend op basis van de omzet aan de filiaalhouder die een hele dag moet sluiten. Het bedrag van deze vergoeding is gelijk aan het dagloon dat wordt betaald voor een feestdag.

EINDEJAARSPREMIE EN AANVULLENDE KERSTPREMIE

(1) Afwezigheid niet gelijkgesteld met effectieve werkdagen: de afwezigheden voor dwingende familiale redenen, de niet-bezoldigde toegestane afwezigheden, de periodes tijdelijke werkloosheid wegens technische stoornis of weerverlet, periodes tewerkstelling in het buitenland die niet aangegeven zijn aan de Belgische sociale zekerheid, ongerechtvaardigde afwezigheden, de periode volledige loopbaanonderbreking of de periode van volledige schorsing van de overeenkomst in het kader van het tijdskrediet, de periodes van volledige schorsing van de uitvoering van de overeenkomst genomen in het kader van het thematisch verlof (ouderschapsverlof, verlof voor palliatieve verzorging, verlof om een naaste bij te staan of te verzorgen), de periode gedekt door een opzeggingsvergoeding.

(2) Dit wil zeggen ingeval van indiensttreding of uitdiensttreding in de loop van het jaar of ingeval van gelijkgestelde arbeidsprestaties zoals in de wetgeving op de jaarlijkse vakantie.

Vervoerskosten

PC 202 - PC 311 – PC 312

Flexibiliteit

PC 202 - PC 311 – PC 312

De tewerkstelling in de handelssector wordt almaar onzekerder. Door de vele substatuten in de handel zoals studenten en flexi-jobbers wordt het voor deeltijdse werknemers moeilijker om meer uren (contractverhogingen) te krijgen. Onze strijd in het kader van de eisen voor 2023-2024 bestond er voor een groot deel in om de precariteit te omkaderendoor hiervoor maximumgrenzen vast te leggen en om meer mogelijkheden te voorzien voor het werken in een 4-dagenweek. We hebben een aanzet tot oplossing verkregen want die besprekingen in de bedrijven moeten de komende twee jaar op de agenda staan! Er wordt aanbevolen om flexibiliteit in de bedrijven te omkaderen en onzekere contracten te verminderen.

Arbeidsduur en adv

De arbeidsduur varieert naargelang van de paritaire comités van de handelssector. In de pc’s 202, 311 en 312 geldt een wekelijkse arbeidsduur van 35 uur, in het pc 201 bedraagt deze 38 uur terwijl het pc 202.01 een arbeidsduur van 36u30 hanteert.

PC 202 - PC 311 – PC 312

De wekelijkse arbeidsduur bedraagt 35 u. 

Als je reële wekelijkse arbeidsduur hoger ligt dan wat in de tabel staat, heb je recht op compensatierustdagen. Voorbeeld: een werknemer in het pc 312 die 36 u. per week werkt, d.i. 1 uur méér dan de voorziene maximale wekelijkse arbeidsduur, zal 6 compensatierustdagen per jaar hebben.

Er wordt aanbevolen om de mogelijkheid van het invoeren van een 4-dagenweek in de bedrijven te onderzoeken.

In pc 201 heb je recht op overloon vanaf het 39ste uur behalve als je onderneming tot de niet-voedingssector behoort, 20 werknemers of meer telt en de arbeidsduurvermindering toegekend heeft met compensatiedagen. In dat geval blijft de weekgrens voor het overloon vastgesteld op de contractuele gepresteerde wekelijkse arbeidsduur. Bijvoorbeeld: de werknemer presteert nog steeds 39 uren per week en krijgt hiervoor 6 compensatierustdagen toegekend. Vanaf het 40ste uur wordt er dan overloon uitbetaald.

Minimale dagelijkse en wekelijkse arbeidsduur: algemene principes

Ter herinnering: in de handelssector zijn geen onderbroken uurregelingen toegelaten.

Opgelet: er bestaan diverse afwijkingen op de minimale arbeidsduur, onder meer voor deeltijdse werknemers, voor werknemers in tijdskrediet (17.30 u. per week) in pc’s 202, 311 en 312 en voor enkele andere bijzondere situaties van deeltijds werk die strikt bij cao geregeld zijn.

Bekendmaken van variabel uurrooster

Deeltijds werk

In de handelssector heeft meer dan de helft van de werknemers een deeltijdse arbeidsovereenkomst. Daarom besteedt de BBTK tijdens onderhandelingen speciale aandacht aan het statuut van de deeltijdse werknemer.

Recht op vierdagenweek in pc’s 202, 311 en 312.

In de handelssector wordt het arbeidsregime georganiseerd op vier en een halve dag, op 5 dagen of op 6 dagen (alleen in pc 201 en pc 202.01) per week. In de pc’s 202, 311 en 312 kan je de arbeid presteren in een vierdagenweek indien:

• je een contract van maximum 24 uren hebt;
• je een schriftelijk verzoek richt aan de werkgever.

Individueel recht op verhoging van de arbeidsduur

Als je aangeworven bent met een deeltijds contract van onbepaalde duur en je een schriftelijk verzoek richt, dan heb je na verloop van tijd de mogelijkheid om een verhoging van het aantal arbeidsuren te vragen.

Uitzondering op individueel recht op verhoging van de arbeidsduur

• Het recht op verhoging van de arbeidsduur is niet van toepassing in ondernemingen in moeilijkheden.
• In winkels met minder dan 12 werknemers kan de werkgever ook niet verplicht worden om de arbeidstijd van meer dan 3 werknemers per winkel te verhogen over een periode van 12 maanden. De werknemer met de meeste anciënniteit krijgt voorrang.

Herziening van de arbeidsovereenkomst en bijkomende uren

Je kan een herziening (aanpassing) van je arbeidsovereenkomst vragen als je gemiddeld meer dan 1 bijkomend uur per week werkt over een periode van:

• 6 maand (met uitzondering van juli, augustus, december): Pc 202
• 3 maand: Pc 311
• 6 maand (het gemiddelde van de maanden juli en augustus wordt gelijkgesteld met dat van de 4 andere maanden): Pc 312
• 3 maand: pc 201 en pc 202.01

Beurtrolverlof - vrije weekends

De pc’s 202, 311 en 312 hebben specifieke bepalingen rond beurtroldagen voorzien en daarmee de notie van vrije weekends geïntroduceerd. Meer bepaald heeft het winkelpersoneel recht op een aantal vrije weekends per jaar (bovenop het hoofdverlof), behalve het winkelpersoneel dat speciaal is aangeworven voor prestaties die ook weekendwerk omvatten. De opname van de vrije weekends gebeurt in onderling overleg met de directe hiërarchische overste.

*In geval van een onvolledig jaar (bv. net in dienst zijn) heb je recht op een pro rata.

Zondagswerk

In de handelssector zijn een groot aantal afwijkingen op het verbod op zondagswerk voorzien.

Werken op zondag van 8 tot 12 uur

In de kleinhandelszaken mogen de werknemers op zondag van 8 tot 12 uur tewerkgesteld worden. De toelating hiervoor kan in bepaalde gemeenten worden beperkt of ingetrokken. 

Elke zondag de hele dag lang

Werken op zondag, de hele dag lang en het hele jaar door, is in de distributiesector toegestaan bij de beenhouwerijen, de bakkerijen en de banketbakkerijen; de voedingswinkels met minder dan 5 werknemers per winkel; de salons, tentoonstellingen, musea, jaarbeurzen; de dagbladondernemingen; ondernemingen die brandstof in 't klein verkopen; de winkels van genees- en heelkundige toestellen; de tabakswinkels; de winkels van natuurlijke bloemen. 

Werken op zondag in toeristische centra

Er bestaat een toelating tot tewerkstelling op zondag voor werknemers van kleinhandelszaken in badplaatsen, luchtkuuroorden of toeristische centra. Toeristische centra zijn de plaatsen die door de minister van Tewerkstelling en Arbeid werden erkend. De volledige lijst met erkende gemeenten en steden kan geraadpleegd worden op de website van de FOD WASO: www.emploi.belgique.be. 

Vanaf 10 november 2018 is de tewerkstelling op zondag ingevolge deze toelating beperkt tot 39 zondagen voor het ganse kalenderjaar. Dit maximum geldt op het niveau van elke individuele werknemer.

6 zondagen per jaar, de hele dag lang, omwille van bijzondere omstandigheden

Het koninklijk besluit van 27 november 2007 heeft het aantal koopzondagen waarop werknemers, per kalenderjaar, in de distributiesector tewerkgesteld mogen zijn van 3 naar 6 zondagen verhoogd. De werknemers van de handelssector kunnen voor specifieke kortstondige omstandigheden, bijv. een evenement of een braderij, de hele dag tewerkgesteld worden:

• 3 zondagen per kalenderjaar, vrij te kiezen door de werkgever;
• 3 bijkomende zondagen per kalenderjaar, eveneens vrij te kiezen door de werkgever. Deze kunnen maar worden toegepast op voorwaarde dat er op voorhand afspraken worden gemaakt over de loon- en arbeidsvoorwaarden voor de prestaties op die 3 bijkomende zondagen. 

Bedrijfsovereenkomsten voorzien meestal loontoeslagen voor de prestaties tijdens deze zondagen: bijv. de vrijwillige basis voor het zondagswerk, maatregelen over de organisatie en de arbeidsvoorwaarden, een verloning aan 200% van het normale loon.

De verplichte wekelijkse sluiting in de handel 

Alle handelaars moeten de wekelijkse rustdag respecteren. Onder een wekelijkse rustdag verstaat men een ononderbroken sluitingsperiode van 24 uur, beginnend op zondag om 5 uur of om 13 uur en eindigend op de volgende dag op hetzelfde uur. Tijdens die dag heeft de consument geen toegang tot de vestigingseenheid en is de rechtstreekse verkoop van producten aan de consument verboden. Ook thuisleveringen mogen niet.

De wekelijkse rustdag moet gedurende minstens 6 maanden dezelfde blijven.

Zondag of een andere dag? Een handelaar mag een andere dag dan zondag kiezen als wekelijkse rustdag In dat geval moet hij de wekelijkse rustdag en het aanvangsuur duidelijk en leesbaar uithangen.

PC 201 & PC 202,01

Voor de eerste 3 zondagen per kalenderjaar is de verloning gelijk aan het normale loon, tenzij er een cao op bedrijfsvlak werd onderhandeld.

Voor de 3 bijkomende zondagen per kalenderjaar: in de ondernemingen waar geen ondernemingsraad of syndicale afvaardiging is opgericht, heb je recht op een loontoeslag die 50% hoger is dan het normale loon;

In de ondernemingen met een ondernemingsraad of syndicale afvaardiging kan een cao worden onderhandeld die de arbeids- en loonvoorwaarden voor deze zondagsprestaties vastlegt. Als een dergelijke overeenkomst niet kan worden gesloten, moet een individuele regeling getroffen worden waarin een loontoeslag voorzien wordt van minstens 100% bovenop het normale loon.

Meer info is te vinden in de Expresso “Werken op zondag” op onze website www.bbtk.org

Jaarlijkse vakantie

Ter herinnering: het aantal vakantiedagen waarop je recht hebt, hangt mee af van het aantal gewerkte dagen per week.

Bijkomend vakantiegeld

In de handelssector voorzien de pc’s 202 en 312 bijkomend vakantiegeld bovenop het enkel en dubbel vakantiegeld.

Bijkomend vakantiegeld 

Anciënniteitsverlof

Feestdagen

Loon voor een feestdag 

Klein verlet 

Die dagen worden je uitbetaald als dagen waarop je gewoonlijk werkt. In de sectoren bestaan er bijkomende dagen klein verlet:

Pc 202 en pc 312

In pc 202 en pc 312 heb je ter gelegenheid van je huwelijk één bijkomende verlofdag op wat wettelijk is voorzien. Als je trouwt, heb je dus in totaal 3 dagen verlof.

Pc 311

In pc 311 heb je in geval van verhuizing recht op 1 dag klein verlet. Je moet wel een bewijs van de gemeente voorleggen.

Bedrijven kunnen ook nog extra dagen klein verlet voorzien. Voor meer info hieromtrent kun je bij je afgevaardigden terecht.

Verlof om dwingende redenen en zorgverlof 

Je mag ook van het werk afwezig blijven om dwingende redenen zonder behoud van je loon. Opgelet: in bedrijfs-cao’s kunnen méér dagen verlof om dwingende redenen of dagen mét behoud van loon voorzien worden.

Pc 202

Je kan 10 dagen onbetaald familiaal verlof opnemen in geval van ziekte of ongeval van de echtgeno(o)t(e), de kinderen of familieleden die bij je inwonen of van een vader of moeder die alleen woont.

Pc 312

De BBTK heeft onderhandeld dat er 1 dag verlof per jaar om dwingende redenen wordt betaald, de overige zijn onbetaald tenzij er een andere regeling is voorzien op ondernemingsniveau.

Pc 311

Je kan 10 dagen onbetaald familiaal verlof of sociaal verlof opnemen in geval van ziekte of ongeval van kind of echtgeno(o)t(e) of van een vader of moeder die alleen woont, en ook om administratieve formaliteiten die in geen geval buiten de arbeidsdagen vervuld kunnen worden.

Zorgverlof 

Pc 202 – pc 311 - pc 312

De werknemer heeft het recht om maximaal vijf, al dan niet aaneensluitende dagen, per jaar afwezig te zijn om persoonlijke zorg of steun te verlenen aan een gezinslid of een ouder die om een ernstige medische reden behoefte heeft aan aanzienlijke zorg of steun. De duur van dit zorgverlof wordt aangerekend op het verlof om dwingende redenen. 

Tenzij een bedrijfsovereenkomst anders bepaalt, zijn het verlof om dwingende redenen en het zorgverlof onbetaald. 

Ziekte of ongeval

Pc 202 en pc 311

Bij definitieve arbeidsongeschiktheid onderzoekt de werkgever de mogelijkheden tot herklassering. Indien dit onmogelijk blijkt, ontvang je een aanpassingstoelage voor definitieve arbeidsongeschiktheid. Deze bedraagt € 213,80 (op 01/01/2023) voor een voltijdse werknemer (pro rata voor deeltijdsen) bovenop de werkloosheidsuitkering zolang je werkloos bent en dit gedurende maximum 24 maanden. Vanaf 2020 wordt het bedrag elk jaar geïndexeerd.

Pc 312

In geval van definitieve ongeschiktheid om een functie uit te oefenen voor het personeel met meer dan 10 jaar anciënniteit dat een beschikbaar werk kan uitoefenen, zal de werkgever overmacht niet inroepen. Hij zal alles in het werk stellen om een passende betrekking aan te bieden in overleg met de vakbondsafvaardiging en arbeidsgeneeskundige dienst. Indien geen oplossing gevonden is, zal een inkomenswaarborg worden toegekend voor een periode overeenstemmend met de wettelijke minimum opzeggingstermijn.

Voor het personeel met minder dan 10 jaar anciënniteit zal de vakbondsafgevaardigde 
die de werknemer vertegenwoordigt geïnformeerd worden. De werkgever zal in samenwerking met de arbeidsgeneesheer en de syndicale afgevaardigde een geschikte functie zoeken voor de betrokken werknemer. Indien geen oplossing gevonden is, zal een inkomenswaarborg worden toegekend voor een periode overeenstemmend met de wettelijke minimum opzeggingstermijn. De overmacht zal niet worden ingeroepen in geval van arbeidsongeval.

Vorming en opleiding

Pc 201 en pc 202.01

Er wordt een stuurgroep opgericht om de opleiding in de sector te volgen.

Er wordt aanbevolen om de verhouding tussen “formele” en “informele” opleidingen in evenwicht te houden en de voorkeur te geven aan gecertificeerde opleidingen.

Als de werkgever niet voldoende opleidingsdagen over het jaar aanbiedt (ten opzichte van het groeipad), wordt het ontbrekende aantal dagen overgedragen naar het volgende jaar.

Pc 202, pc 311, pc 312

Het groeipad voor de toekenning van een individueel recht op opleiding zal vanaf 01/01/2024 als volgt in de bedrijven van toepassing zijn voor de voltijdse werknemers (pro rata voor deeltijdse werknemers):

- 3 individuele opleidingsdagen per jaar vanaf 01/01/2024

- 4 individuele opleidingsdagen per jaar vanaf 01/01/2026

- 5 individuele opleidingsdagen per jaar vanaf 01/01/2028

De verhouding tussen formele en informele opleidingen moet in evenwicht zijn. De voorkeur wordt gegeven aan gecertificeerde opleidingen die als doel hebben de beroepskwalificaties van de werknemer te verbeteren. 

Veiligheid van de werknemers

Pc 312

De werkgever is verplicht om tussen te komen in een programma van psychologische bijstand aan de slachtoffers van een overval en in de kosten van deze bijstand.

Pc 202, 311, 312

Om de veiligheid te verhogen, is de werkgever verplicht om gespecialiseerd personeel in te zetten voor de geldophaling en moeten minstens 2 personeelsleden aanwezig zijn op de werkvloer bij de opening en sluiting van de winkel.

Opleidingen rond de problematiek van agressie

In pc 202 werd in 2021-2022 een sectorale opleiding over het omgaan met agressie in de winkels georganiseerd. Er waren 750 deelnemers per jaar, waarbij het sociaal fonds € 160 per dag opleiding heeft terugbetaald.

Werken en kinderen

Tussenkomst kinderopvang

Pc’s 202 – 311 – 312

Het sociaal fonds komt tussen voor maximum € 3 per effectieve opvangdag in een door Kind & Gezin, de ONE of de regering van de Duitstalige gemeenschap erkende opvangstructuur voor kinderen jonger dan 12 jaar. De tussenkomst bedraagt maximaal € 600 per jaar.

Als beide ouders in één van deze pc’s werken, heeft elke ouder recht op de tussenkomst.

Pc’s 201 – 202.01

Het sociaal fonds komt tussen voor maximum € 780 per jaar in de opvang van kinderen tussen 0 en 12 jaar in een door Kind & Gezin of de ONE erkende instelling. Als beide ouders in pc 201 werken, kunnen ze allebei deze tussenkomst genieten ten belope van de werkelijke kosten.

SWT

In de handel werden verschillende uitzonderingsstelsels ingevoerd: stelsels van lange loopbanen en SWT-stelsels van de zware beroepen.

Pc’s 201, 202.01, 202, 311 en 312

• SWT zware beroepen 33 jaar loopbaan (5 / 7 jaar tijdens de laatste 10 / 15 jaar of 20 jaar nachtwerk): 60 jaar uiterlijk op 31/10/2025 en 35 jaar loopbaan bij einde contract;
• SWT lange loopbaan: 60 jaar uiterlijk op 31/10/2025 en 40 jaar loopbaan bij einde contract.
• SWT nachtwerk / zware beroepen 33 jaar anciënniteit bij daadwerkelijk einde contract, waarvan 20 jaar nachtwerk of 5 / 7 jaar in een zwaar beroep tijdens de laatste 10 / 15 jaar: 60 jaar uiterlijk op 31/10/2025

Uitzondering datum einde contract: voor pc 201 en pc 202.01 is de datum van einde contract voor deze SWT-stelsels 30/06/2025 en niet 31/10/2025.

Overgang van tijdskrediet naar swt in pc’s 202, 311 en 312

Als je een halftijds of 1/5de tijdskrediet opneemt en overstapt naar SWT, dan wordt jouw aanvullende vergoeding berekend op basis van het arbeidsregime dat je presteerde vóór je tijdskrediet opnam.

Voor de minimale aanvullende SWT-vergoeding die je werkgever moet betalen, bestaan geen specifieke sectorale regels. In veel bedrijven van de sector daarentegen werden bij bedrijfs-cao hogere bedragen dan de algemene regeling voorzien. Voor meer info hieromtrent kun je bij je afgevaardigden terecht.

Tijdskrediet

De formules van tijdskrediet en thematisch verlof zijn de laatste jaren sterk geëvolueerd zonder er veel eenvoudiger op te worden.

In de handel - en dan vooral in de pc’s 202, 311 en 312 - werden de maatregelen m.b.t. tijdskrediet op een aantal aspecten uitgebreid:

• hogere drempel voor aantal werknemers dat tijdskrediet mag nemen
• verlenging van de mogelijke duur van tijdskrediet tot het wettelijke maximum
• sectorale aanvulling voor halftijds tijdskrediet 55+
• aantal werkdagen/week beperkt tot 3 voor tijdskrediet 55+
• recht op tijdskrediet voor niet-uitvoerend personeel (beperkt tot bepaalde functies en bepaalde vormen van tijdskrediet)

Sectorale toeslagen van het sociaal fonds voor landingsbanen

In de verschillende pc’s van de handel zijn, onder bepaalde anciënniteitsvoorwaarden, sectorale toeslagen ten laste van het sociaal fonds voorzien. Deze toeslagen komen bovenop de aanvullende vergoeding die door de RVA wordt betaald.

Sommige bedrijven voorzien hogere toeslagen. Vraag dit zeker na bij je syndicale afgevaardigden. 

Gezien de vele en vooral complexe hervormingen raden we je ten stelligste aan om je afgevaardigden in je bedrijf of je gewestelijke BBTK-afdeling te raadplegen wanneer je een vermindering van prestaties overweegt. Zo kan je ook beter de gevolgen van je tijdskrediet in geval van ziekte, ontslag, SWT of pensioen inschatten.

Einde van de arbeidsovereenkomst

In de handelssector voorzien specifieke regels enerzijds een grotere werkzekerheid en anderzijds specifieke ontslagregelingen.

Werkzekerheid

In de pc’s 202, 311 en 312 zijn akkoorden afgesloten die de werknemers meer werkzekerheid bieden. Je syndicale afvaardiging speelt daar een centrale rol bij om je bijstand en ondersteuning te bieden. Er bestaan geen specifieke regelingen hieromtrent voor de pc’s 201 en 202.01.

Ontslag om dringende reden

Ontslag wegens beroepsonbekwaamheid

Ontslag wegens bijzondere economische omstandigheden / economische redenen

Alvorens ontslagen te overwegen wanneer de economische omstandigheden ongunstig zijn, moeten je SA en je OR betrokken worden in de pc’s 202, 311 en 312. Daarvoor zijn specifieke regels voorzien.

Voor de bevoegdheidsgebieden geldt het begrip “juridische entiteit” (en niet “technische bedrijfseenheid” zoals bij de sociale verkiezingen).