Je rechten - pc 330 | Ziekenhuizen

Arbeidsovereenkomst

Indien je geen schriftelijke arbeidsovereenkomst hebt wanneer je begint te werken, dan word je door de wet automatisch beschouwd als voltijds personeelslid met een overeenkomst van onbepaalde duur. Toch raden we je aan om een schriftelijke arbeidsovereenkomst te vragen. Deze bevat immers heel belangrijke zaken. In de ziekenhuizen zijn er twee soorten arbeidsovereenkomsten:

• het arbeiderscontract voor het personeel van de technische diensten, voor het onderhouds- en keukenpersoneel, enz.
• het bediendecontract voor: 
  • het verzorgend personeel (verpleegkundigen, paramedici, zorgkundigen, …);
  • het administratief personeel dat zich bezighoudt met het administratief werk en de boekhouding;
  • omkaderende functies: laboranten, het personeel van de apotheek, ingenieurs, enz.

Het contract omschrijft het soort werk, het uurrooster, de loonschaal, het maandloon en de anciënniteit bij aanvang die door de werkgever wordt erkend.

De BBTK eiste al lang stabiele arbeidsovereenkomsten. Dit is eindelijk een feit sinds de cao in 2021 in pc 330 werd ondertekend. Deeltijdse werknemers en werknemers met een contract van bepaalde duur moeten voorrang krijgen voor de toekenning van een voltijdse baan en van bijkomende contracturen, indien zij vragende partij zijn. Indien in de zorginstelling bijkomende uren of één of meerdere vacante betrekkingen vrijkomen, is de werkgever verplicht om dit schriftelijk mee te delen (intranet, e-mail, uithanging in de personeelslokalen) aan alle werknemers die een verhoging van hun arbeidstijd hebben gevraagd (cao 35). Hij moet ook de redenen opgeven voor een eventuele weigering van de vraag van de werknemer.

Loon

In 2018 begon de 1ste fase van de implementering van de nieuwe functieclassificatie IF-IC in de federale sectoren van de gezondheidszorg. Op basis van die implementering kregen de meeste werknemers een loonsverhoging die overeenkwam met 18,25% tussen het reële loon en het te bereiken IF-IC-barema (delta). De coronacrisis heeft alles dooreengeschud en de werknemers in de ziekenhuizen terecht nog woedender gemaakt. Dankzij jullie acties kwam er in totaal € 1 miljard waarmee het IF-IC-loonmodel verder voor 100% geïmplementeerd kon worden, wat dus een flinke loonsverhoging voor sommige functies betekende, zonder nog jarenlang te moeten wachten. Een mooie overwinning! Deze functieclassificatie moet nog verder evolueren, net als het sectorale loonmodel. Je vakbond zal deze evolutie blijven opvolgen.

Met dit miljard kon ook het Zorgpersoneelsfonds worden opgericht en werden projecten uitgewerkt voor de opleiding van toekomstige collega's, onder meer de versterking van het Project 600 en de opstart van het project “Kies voor de zorg”. 

Loontoeslagen

Er bestaat in de sector ook een loontoeslag bij onregelmatige en/of bijkomende prestaties. De toeslagen verschillen naargelang van het moment waarop je werkt.

• zaterdagwerk: toeslag van 26% op het normale loon;
• zondagswerk: toeslag van 56% op het normale loon;
• feestdagen: toeslag van 56% op het normale loon;
• onderbroken dienst: als een dienst voor minstens 4 uur wordt onderbroken, krijg je een toeslag van 50%, zowel vóór als na de onderbroken dienst.
• voor nachtwerk: 
  • toeslag van 35% als het nachtwerk uitgevoerd wordt op een gewone weekdag of op een zaterdag;
  • toeslag van 56% op zon- en feestdagen;
• avondwerk: toeslag van 20% voor werk uitgevoerd tussen 19 en 20 uur.

In bepaalde gevallen heb je ook recht op overloon wanneer je overuren presteert. Dit overloon is minstens 50% (of 100% voor de overuren gepresteerd op zon- en feestdagen) van het loon.

Eindejaarspremie

De eindejaarspremie bestaat uit een vast deel en een variabel deel. In juni 2022 werd in pc 330 een akkoord gesloten om het vaste deel van je eindejaarspremie te verhogen met € 400 bruto.

Arbeidstijd & combinatie privé- en beroepsleven

Arbeidsduur

In de sector van de ziekenhuizen is de gemiddelde arbeidsduur vastgelegd op 38 uur per week. Deze gemiddelde arbeidsduur moet steeds gerespecteerd worden over een bepaalde periode. Momenteel mag je tot 11 uur per dag en 50 uur per week werken, weliswaar op voorwaarde dat het weekgemiddelde van 38 uur per week wordt gerespecteerd over een referteperiode. 

Je werkgever mag voor jou niet te weinig uren inplannen op het uurrooster. In de sector gebeurt dit helaas maar al te vaak. Je staat dan zogezegd “in min”. Dan kan het gebeuren dat je werkgever je opbelt en vraagt om te komen werken (bijv. wanneer een collega zich ziek meldt) op een moment waarop je niet moest werken. Op die manier zorgt de werkgever ervoor dat je gemiddelde arbeidsduur wordt gerespecteerd. Dit kan echter niet! Minuren zijn wettelijk niet toegelaten. Het gebeurt ook dat werknemers worden opgeroepen wanneer collega’s afwezig zijn of voor de noden van de dienst. Deze flexibiliteit die van de werknemers wordt gevraagd moet goed omkaderd zijn!

Stabiele uurroosters

De BBTK eiste dat de uurroosters zo stabiel en voorzienbaar mogelijk zijn. Zo werd in 2021 een cao onderhandeld over de uitwerking van de uurroosters, de vervanging van afwezige werknemers of wanneer er voorzienbare en onvoorzienbare behoeften zijn in de diensten... Het uurrooster van de werknemers kan niet te pas en te onpas worden aangepast. Ze moeten privé- en beroepsleven kunnen combineren.

Meer personeel voor minder flexibiliteit

De BBTK heeft meer personeel gevraagd om de werklast te verlichten en de flexibiliteit te verminderen. Het Zorgpersoneelsfonds werd ingesteld om de verdeling van de extra jobs in de instellingen te organiseren.

Recht op deconnectie

Om de rust- en verlofperiodes te respecteren, te werken aan een beter evenwicht tussen beroeps- en privéleven en psychosociale risico's te voorkomen, werd in april 2023 een cao ondertekend over het recht van werknemers op deconnectie.

Afwezigheden om dwingende redenen

In het leven gaat alles niet altijd van een leien dakje. Soms moet je afwezig blijven van het werk door een ongeval, ziekte of overlijden, om voor je kinderen te zorgen of wegens grote materiële schade aan je huis.

Op sectorvlak geeft een cao de werknemer recht op een afwezigheid van maximum 10 dagen per jaar. In juni 2022 werd een cao ondertekend die werknemers het recht geeft om hun normale loon te behouden gedurende de eerste twee van de tien dagen toegestane afwezigheid om dwingende redenen per kalenderjaar zodat er beter ingespeeld kan worden op onvoorziene gebeurtenissen in het privéleven van werknemers. Deze twee dagen verlof om dwingende redenen met behoud van loon mogen niet na elkaar worden opgenomen.

Jaarlijkse vakantie

De BBTK wil al jaren minstens twee opeenvolgende weken verlof, inclusief drie weekends verkrijgen. We gingen nog een stap verder! In december 2020 werd een cao ondertekend:  elke werknemer heeft op eigen verzoek recht op een periode van minstens drie opeenvolgende weken vakantie per jaar. Om het recht van de werknemers zoveel mogelijk te vrijwaren, werden de mobiele equipes versterkt. Daartoe moet tijdig een verlofplanning worden opgemaakt die rekening houdt met de continuïteit van de dienstverlening.

Eindeloopbaan

Tijdskrediet 

Tijdskrediet is een individueel recht om je loopbaan te onderbreken of je prestaties gedurende je loopbaan te verminderen. Dit recht garandeert je dat je achteraf terug aan het werk kan in je oorspronkelijke werkregeling. Tijdens het tijdskrediet krijg je een vergoeding om het loonverlies te compenseren. 

Er bestaat een bijzonder tijdskrediet voor oudere werknemers met verhoogde uitkeringen, ook “landingsbanen“ genoemd. In een sectorale cao, die van 2023 tot 2025 loopt, is bepaald dat werknemers in de ziekenhuizen (in bepaalde omstandigheden zoals een zwaar beroep, lange loopbaan) nog in een landingsbaan kunnen stappen. De leeftijdsgrens wordt verhoogd tot 55 jaar voor de werknemers die hun prestaties tot een halftijdse baan of met 1/5de verminderen.

Neem gerust contact op met je gewestelijke BBTK-afdeling om na te gaan of je voldoet aan de voorwaarden om tijdskrediet met uitkering te verkrijgen. Dit is een vrij complexe materie.

Vrijstelling van arbeidsprestaties (vap)

Werknemers vanaf 45 jaar hebben recht op een vrijstelling van arbeidsprestaties met behoud van loon.

Werknemers met basisrecht

Verplegend en verzorgend personeel, medewerkers patiëntenvervoer, opvoeders, ... die effectief de vermelde functie uitoefenen beschikken over een basisrecht. Ook (adjunct-)diensthoofden die deze personeelsgroepen omkaderen hebben recht.

• vanaf 45 jaar: op 96 uren;
• vanaf 50 jaar: op 192 uren;
• vanaf 55 jaar: op 288 uren vrijstelling per jaar.

Gelijkgesteld personeel

Bepaalde werknemers die niet behoren tot de groep met basisrecht, kunnen gelijkgesteld worden. Je moet dan gedurende een periode van 24 maanden minstens 200 uren gewerkt hebben bij dezelfde werkgever. Voor deze uren moet je wel een vergoeding voor onregelmatige prestaties (voor zaterdag, zondag, feestdag, nachtwerk of onderbroken dienst) of inhaalrust gekregen hebben. Voldoe je aan deze voorwaarden? Dan heb je ook recht op bovenstaande vrijstelling van arbeidsprestaties.

Restgroep

Personeel dat niet onder de twee vorige groepen valt heeft toch recht op een vrijstelling van arbeidsprestaties.

• vanaf 50 jaar: op 38 uren;
• vanaf 52 jaar: op 76 uren;
• vanaf 55 jaar: op 152 uren vrijstelling per jaar.

Dit aantal vrijgestelde uren geldt voor een voltijdse werknemer. Voor deeltijdse werknemers wordt dit berekend in verhouding tot je contracturen.

Deeltijds werk

De deeltijdse arbeidsovereenkomst moet schriftelijk zijn. De overeenkomst moet het arbeidsstelsel en het afgesproken uurrooster vermelden. Ze moet verplicht worden afgesloten voor ten minste 1/3de tijds. Je kunt nooit een arbeidsovereenkomst hebben van minder dan 13 uur per week. Daarbij moet de duur van elke ononderbroken arbeidsperiode minstens 3 uur tellen.

Er zijn twee soorten deeltijdse arbeidsstelsels:

• met vast uurrooster: de wekelijkse arbeidsduur blijft vast, hetzij per week (bijv. 22 uur per week), hetzij over een bepaalde cyclus (bijv. een cyclus van 2 weken: een week van 30 uur en een week van 14 uur);
• met variabel uurrooster: de wekelijkse arbeidsduur is variabel. De gemiddelde wekelijkse duur is dus vastgelegd voor een bepaalde periode (bijv. een gemiddelde van 20 uren per week, na te leven voor een periode van 4 weken) maar kan verschillen van week tot week.

Stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag (SWT)

Sinds 1 januari 2012 werd het zogenaamde “brugpensioen” vervangen door het “stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag” (SWT).

De regering-Michel voerde heel wat wijzigingen en verstrengingen rond de regelgeving in. Zo werd en wordt de leeftijd om op SWT te gaan verhoogd. In het algemene stelsel kan men pas vanaf 65 jaar in SWT gaan. Via sectorale cao’s die in 2023 in pc 330 werden ondertekend, is bepaald dat men in de ziekenhuizen, in bepaalde omstandigheden (lange loopbaan, zwaar beroep, ...), momenteel nog vanaf 60 jaar in SWT kan gaan.

Informeer je goed bij je gewestelijke BBTK-afdeling om te weten of je voldoet aan de toegangsvoorwaarden.

Opleiding

Recht op opleiding en overlegd opleidingsplan

In september 2021 werd een cao ondertekend over de invoering van een overlegd opleidingsplan in jouw instelling en een individueel recht op opleiding. 

Het aantal dagen opleiding is verhoogd om de interprofessionele doelstelling van gemiddeld vijf dagen opleiding per jaar per voltijds equivalent te behalen. 

De gemiddelde collectieve opleidingstijd bedraagt dus: 

• Vanaf 1 januari 2022: 2,5 dagen per voltijds equivalent 
• Vanaf 1 januari 2024: 3,5 dagen per voltijds equivalent 
• Vanaf 1 januari 2026: 4,5 dagen per voltijds equivalent 
• Vanaf 1 januari 2027: 5 dagen per voltijds equivalent

Elk jaar moet een opleidingsplan worden opgesteld in overleg tussen de werkgever en de werknemersvertegenwoordigers. 

Sectorale opleidingsmogelijkheden

Het sociaal fonds voor de privéziekenhuizen financiert en organiseert opleidingen. Dit fonds wordt paritair (door werkgeversfederaties/vakbonden) beheerd.

Via opleidingsprojecten wil het sociaal fonds drie doelgroepen bereiken: werknemers, werkzoekenden en jongeren. Voor werknemers zit in het aanbod:

• opleidingen tot verpleegkundige of zorgkundige;
• alternerend leren voor jongeren;
• voortgezette opleidingen zoals omgaan met en preventie van agressie en stress, rugklachtpreventie, ...

Enkele duizenden werknemers uit de sector konden reeds, met behoud van loon, de opleiding tot verpleegkundige of zorgkundige volgen.

Sinds 01/09/2019 kunnen zorgkundigen 5 bijkomende handelingen verrichten, op voorwaarde dat ze een specifieke opleiding volgen. Het Pentaplus-project geeft zorgkundigen in pc 330 de mogelijkheid om de bijkomende opleiding van 150 uren te volgen.   

Meer weten? Stap naar je afgevaardigde, je BBTK-afdeling of surf naar www.fe-bi.org.