Comeos speelt alweer calimero. De federatie van werkgevers in de handel heeft net een memorandum opgesteld gericht aan de toekomstige regering, met daarin 30 eisen. Een aantal daarvan om hun geweten rond het milieu te sussen, andere om de sector nog flexibeler te maken. Er is nergens sprake van sociaal overleg! Comeos wil een geliberaliseerde sector waarin werk steeds flexibeler, steeds goedkoper en steeds meer afgestemd is op de grillen van de consument. De BBTK zegt neen tegen de meeste eisen van Comeos. Wij willen een sector waarin werknemers zich kunnen ontplooien met correcte arbeidsvoorwaarden.
Dit jaar werd de handelssector zwaar getroffen door het geschil met Delhaize. Dit heeft een dossier aan de oppervlakte gebracht dat uiterst belangrijk is voor de toekomst van de sector: de harmonisering en vereenvoudiging van de paritaire comités. Sommige zijn meer dan 50 jaar geleden opgericht. Sindsdien heeft de sector duidelijk een transformatie ondergaan en dat is geen kleintje.
Echt overleg over de toekomst van de sector
De BBTK vraagt al jaren om een rondetafelconferentie over de toekomst van de handel. Om de toekomst van de paritaire comités te bekijken, maar ook meer in het algemeen de problemen waar de handel mee te maken kan krijgen. De wereld verandert, de handel ook. Laten we allemaal een rol spelen in de evolutie ervan, dat is ook het belang van het overleg.
De ontwikkeling van e-commerce, handel over de grenzen heen, een belastingbeleid dat niet geharmoniseerd is op Europees niveau en het toenemende aantal ongereguleerde openingen van cowboyachtige ketens die de sociale dialoog niet respecteren, zijn allemaal realiteiten waar we mee moeten leven. Al deze onderwerpen verzwakken geleidelijk de sociale relaties en de sociale dialoog die vroeger in de sector bestonden.
Door al haar winkels te franchiseren en de overname door mensen die al meerdere winkels bezitten aan te moedigen, laat Delhaize het verouderde karakter blijken van de paritaire comités zoals ze al bijna 50 jaar bestaan.
In het memorandum van Comeos wordt met geen woord gerept over de toekomst van de handelssector, terwijl deze punten zo cruciaal zijn voor het behoud van een sector die werk biedt aan 500.000 werknemers in de breedste zin van het woord, waarvan de meesten laaggeschoold zijn en loopbaanmogelijkheden vinden in de handel.
Al jaren lobbyde Comeos liever bij verschillende ministers om de tewerkstelling in de sector nog onzekerder te maken. Van regulering is nooit echt sprake geweest.
Een aantal ministers (vooral de regering-Michel I) heeft de werkgevers gelijk gegeven door enkele jaren geleden flexi-jobs voor de sector toe te kennen. Verschillende vormen van uitbreiding van studentenarbeid hebben ook de stabiliteit van banen in deze sector ondermijnd.
Tegelijkertijd herhaalden de vakbonden dat er binnen de sector via overleg oplossingen moesten worden gevonden, zodat mensen in de sector nog steeds kwaliteitsvolle banen en een degelijke loopbaan kunnen hebben.
Het heeft geen zin om als politicus overal van de daken te gaan schreeuwen dat we de tewerkstellingsgraad moeten verhogen en tegelijkertijd een sector af te bouwen die voor veel arbeidskrachten zorgt en waar de minst gekwalificeerden werk kunnen vinden en hun potentieel kunnen benutten.
Wat wil Comeos dat wij niet willen?
Een sterke sector? Dat is duidelijk niet de ambitie van Comeos. Tijdens de laatste sectorale onderhandelingen nam de BBTK het voortouw voor de omkadering en de beperking van de onzekere tewerkstelling. In de loop der jaren hadden we dit al bereikt in bepaalde bedrijven, waar sociaal overleg nog steeds zinvol is. We wilden dit uitbreiden naar de hele sector. We hebben een aanbeveling ontvangen die bedrijven verplicht dit onderwerp op de agenda van het sociaal overleg te zetten. Terwijl wij hierover met hen onderhandelden, schreven zij een memorandum dat het tegendeel beweerde. Wat een bende hypocrieten!
- Nachtwerk gemakkelijker gemaakt : Als we het Comeos-memorandum zorgvuldig lezen, waar gaat het dan over? Over flexibiliteit! Comeos zou graag zien dat het begrip ‘nachtwerk’ wordt veranderd. Het zou voortaan mogelijk zijn om tot middernacht te werken zonder extra loon. Comeos wil erkenning dat het begrip nachtarbeid uitsluitend beperkt is tot de periode tussen middernacht en 6 uur 's ochtends, terwijl momenteel elk werk na 20 uur wordt beschouwd als nachtarbeid en dus beperkt is.
- Zondag, een normale werkdag: Comeos wil ook de zondagsopeningen flexibeler maken door de ketens volledig vrij te laten kiezen wanneer ze opengaan en door de loontoeslagen voor zondagswerk te verlagen.
- Meer flexibiliteit: wat de flexibiliteit van de arbeidsrelatie betreft, is Comeos van plan om een automatische annualisering* van de arbeidstijd te verkrijgen, zonder enig overleg.
- Steeds meer winkels: Comeos wil ook snellere vergunningen voor het opzetten van nieuwe commerciële bedrijven, terwijl wij zeggen dat het aantal nieuwe bedrijven moet worden gereguleerd.
- Steeds goedkopere arbeid: Comeos wil opnieuw de sociale bijdragen op lage en gemiddelde lonen verlagen (van 25% naar 20%) en wil meer netto door de verschillende soorten cheques te vereenvoudigen. Comeos wil een belastinghervorming. We zijn ook vragende partij voor een belastinghervorming ten gunste van de lage en gemiddelde lonen, maar dan moeten er wel plannen komen om de verliezen voor de RSZ en de belastingen bij de beter bedeelden te gaan halen om tot een evenwicht in de overheidsfinanciën te komen, en daarover zwijgt Comeos in alle talen.
- Loonindexering ter discussie gesteld: Comeos wil ook de automatische indexering van de lonen ter discussie stellen door te spreken over een nettoindexering (en niet langer indexering op de brutolonen).
- Storende zieken: Comeos wil van de langdurig zieken af door ze naar andere sectoren door te sluizen, terwijl wij preventie en oplossingen willen voor werknemers boven de 50 jaar.
- Comeos wil de stakingen breken: alsof het dossier Delhaize nog niet genoeg was, wil Comeos de stakingsbewegingen breken door een minimale dienstverlening voor de distributiecentra in te voeren, zodat winkels bevoorraad zijn, zelfs als de werknemers staken. Comeos vraagt zich nooit af waarom de werknemers staken en het duurt soms maanden voordat we een verzoeningsgesprek met het ministerie kunnen verkrijgen, omdat de werkgevers zo treuzelen om er naartoe te gaan.
Dit zijn slechts de meest zichtbare punten van het beleid tegen het sociaal overleg.
Op geen enkel moment en nergens is er sprake van sociale dialoog, harmonisering van de paritaire comités of het noodzakelijk overleg over de evolutie van de sector. Hoe kunnen de sociale partners bijvoorbeeld een antwoord bieden op de uitdagingen van e-commerce of de handel over de grenzen heen? Wat met de uitdagingen van de digitalisering? Hoe kunnen we het probleem van steeds oudere en vermoeide werknemers aanpakken? Hoe kunnen we hen in staat stellen het ritme te vertragen zonder ziek te worden, terwijl we de jongeren opleiden? Welke boodschappen kunnen we samen uitsturen naar politici om de werkgelegenheid in België te verdedigen zonder te streven naar de sociale ondergrens? Wat Comeos typeert, is dat ze de zaken willen doordrukken en overleg negeren. De BBTK zal blijven strijden voor meer overleg, minder onzekere tewerkstelling en een flexibele werkrelatie die een goede balans tussen werk en privéleven mogelijk maakt.
* dat de gemiddelde wekelijkse arbeidstijd over een referentieperiode van één jaar in plaats van per week berekend wordt